Voorbeeld van een groene dijk uit het Voorkeursalternatief Koehool-Lauwersmeer.

LEEUWARDEN De versterking van de Waddendijk tussen Koehool en Lauwersmeer heeft de zegen van Wetterskip Fryslân. Het algemeen bestuur kiest voor een groene dijk bij Holwerd en nieuwe kwelders en houdt hoop op een buitendijkse versterking bij Wierum.

Bestuur sluit niet uit dat huizen bij Wierum moeten worden gesloopt

Cor de Boer Leeuwarder Courant 24 november 2021

De dijk zal vanaf 2024 over 47 kilometer voor een slordige 330 miljoen euro worden verhoogd en versterkt. Dinsdag zijn de voorkeuren voor ieder stukje vastgelegd. Op plekken waar ruim voorland aanwezig is, heeft een brede, groene dijk de voorkeur. Die is duurder, maar gaat ook langer mee. Op de andere helft wordt de harde asfaltbekleding vernieuwd.

Oostelijk van de Holwerder pier zal de dijk nu toch ook worden uitgevoerd in de groene versie. Eerder werd voorgesteld de huidige ‘harde’ vorm met steen en asfalt voorlopig te behouden, in afwachting van een besluit over het plan Holwerd aan Zee. Dat is nu omgedraaid. Mocht volgend jaar worden besloten toch een dijkdoorsteek te maken voor Holwerd aan Zee, dan kan het dijkplan opnieuw worden bekeken.

Ook buitendijks is er meer ruimte voor groen, oordeelde het algemeen bestuur. Algemene steun was er uiteindelijk voor een motie van zes fracties (Water Natuurlijk, PvdA, FNP, Geborgd Ongebouwd, VVD en PvdD). Zij pleitten voor het laten groeien van meer kwelders voor de Waddenkust, ook op de plekken aan de west- en oostkant waar de dijk zijn harde uitvoering houdt en de zee tot vrijwel voor de dijk doorloopt. Zulk voorland is ecologisch waardevol en kan uiteindelijk ook bijdragen aan de kustbescherming.

De meeste pijn zit in de buurt van Wierum, waar de ruimte beperkt is en een zeewaartse dijkuitbreiding botst met de Natura 2000-regels. Om de dijk hier over 6 kilometer toch te kunnen aanpakken, dreigt beslag te worden gelegd op waardevolle landbouwgrond en komen huizenbezitters mogelijk in de knel.

Met een amendement probeerden VVD, Geborgd Ongebouwd, FNP en Lagere Lasten Burgers dit tegen te gaan. Zij wilden in het voorkeursplan laten vastleggen dat de dijk hier aan de zeekant moet worden versterkt.

Dagelijks bestuurder Bé de Winter noemde dat ,,een onhaalbare kaart’’. Om een uitzondering af te dwingen op de Natura 2000-regels moeten er beslist geen alternatieven voorhanden zijn. Die stelling is volgens De Winter bij Wierum niet overeind te houden. Hij zei op zoek te willen gaan naar maatwerk en ,,slimme technische oplossingen’’, maar wilde niet uitsluiten dat er mogelijk huizen moeten worden gesloopt. ,,We zullen alles inzetten om dat laatste middel te voorkomen, maar het zal niet het eerste tracé zijn, waar iets verdwijnt omwille van de veiligheid.’’

Ids de Groot (VVD) noemde het ,,onbestaanbaar dat de schaduwwerking van het Natura 2000-gebied zo groot is dat iemand uit zijn woning zou moeten’’. Nadat het amendement sneuvelde in de stemming, dienden de partijen het in afgezwakte vorm nog eens in als motie, met het verzoek om dijkversterking aan de buitenkant in ieder geval nader te onderzoeken. Die opdracht aanvaardde De Winter en hij kreeg ook steun van alle andere fracties.

In de slipstream van de dijkversterking zijn er het afgelopen jaar via inspraak en gebiedsprocessen stapels plannen ingediend voor het aankleden van de dijk en de omgeving. Die komen pas later aan bod, hoewel het algemeen bestuur liever had gezien dat er meteen een compleet plan was gesmeed. Via een volgend amendement dwongen Water Natuurlijk, FNP en PvdA af dat ze hierover straks tijdig mogen meepraten.

De initiatieven variëren van serieuze natuurplannen tot kunstprojecten en eenvoudige bankjes. ,,In hiele list’’, oordeelde Bram Bonnema (FNP). ,,Dit is yn it foarste plak in gebiet fan stilte en rêst. Dat der hjir en dêr in oergong is wêr’t minsken nei de see en de fûgels sjen kinne is bêst, mar de seedyk moat gjin kermisattraksje wurde.’’