Gitte Brugman
Sinds zijn pensionering, twee jaar geleden, heeft Sjak Papma uit Ferwert alle tijd zich met de promotie van de Waddenregio bezig te houden. Want die mag beter, vindt hij.
Zijn oog viel op redacteur nummer 2. ,,Naar mijn idee een leuke dame die geïnteresseerd naar je kan luisteren. Volgens mij ook krachtig in optreden en serieus in de materie’’, aldus Sjak Papma (65) uit Ferwert. En met vleierij kom je ver bij mij, aldus oproepkracht 2. Dus reed zij gisteren naar Ferwert voor een gesprek met de gepensioneerde fieldmanager van Maple Leaf die veertig jaar lang een team van vertegenwoordigers leidde voor deze kauwgumfabrikant.

Tegenwoordig zit Papma in allerlei besturen, clubjes en organisaties. Hij maakt bijvoorbeeld graag Ierse muziek met de Old Pipers of wandelt een stukje met een dorpsgenoot via de Ommetje-app van hersendeskundige Erik Scherder. Want bewegen is gezond. Maar daar gaan we het niet over hebben. Deze oproeper wil het hebben over leefbaarheid langs de Waddenkust ,,en daarbij kijken naar het eigene van dit gebied’’, zoals hij schreef.

Hij zit in het bestuur van dorpsbelang Ferwert/Hegebeintum en in de Stichting Vitale Waddenkust. ,,Der binne foar it Waad al sechs-tich organisaasjes aktyf, en dan haw ik de natoer noch net meirekkene. It gebied oan de binnenkant fan ’e dyk moat ek moai bliuwe’’, vindt hij. En dat lijkt soms een beetje een ondergeschoven kindje. Hij denkt daarbij niet alleen aan Ferwert of Hegebeintum, maar aan alle dorpen tussen Leeuwarden en Dokkum die vroeger achter de zeedijk lagen en nu zuidelijk van de N357.

,,Yn dy doarpen wie de terp it sintrale plak, dy joech de doarpen karakter en hat de kultuer bepaald.’’ Dat mag wel wat meer zichtbaar zijn, wat meer uitstraling krijgen. Dan blijft een toerist mogelijk ook wat langer hangen. ,,Sjochst it no by Holwert oan See. Dêr is hast gjin hûs mear te keap.’’ Daar zou de hele regio van moeten meeprofiteren. Het liefst ziet Papma meer samenwerking op dat gebied, zodat niet elk dorp probeert het wiel opnieuw uit te vinden. ,,Fergelykje it mei sport. Yn Ferwert stiet in sporthal, en Hallum hat in swimbad. We hoege net beide in hal én in bad. Holwert krijt no in haven, dan docht Ferwert dat net.’’

Er is op toeristisch gebied in Ferwert al wel het nodige bereikt. Het dorp heeft allerlei bordjes aan de gevels, waarop interessante informatie over de panden staat. Met QR-codes, zoals Kunst naar Buiten, het initiatief van het Jopie Huisman Museum?, vraagt de oproepkracht. ,,De QR-code is al wer âlderwetsk’’, zegt Papma. Hij toont op zijn mobiel de MeARFryslân-app. Wie deze op zijn telefoon aanzet en er op It Vrijhof in Ferwert op kijkt, ziet met augmented reality professor Gerard Heymans opduiken, die iets vertelt over de plek waar hij is geboren. Ferwert wil bovendien gidsen opleiden, aldus Papma.

Maar het gaat hem niet alleen om Ferwert. Hij wil juist dat de hele regio samen optrekt. ,,Merk Fryslân hat de tak Visit Wadden. Dy biedt ûnder oare in Waddentour oan by Holwert, troch fjouwer doarpen dêr. Dy kinst útwreidzje.’’ Te vaak denken organisaties bij de Waddenregio nog aan de eilanden en de Waddenzee, maar niet aan de dorpen die vroeger aan de zeedijk lagen. Terwijl hier veel over de geschiedenis van de streek valt af te lezen. Merk Fryslân, het Waddenfonds… zij kunnen hier een ,,grutter stimpel op drukke’’, oppert Papma.

En dan zou het mooi zijn als er vanaf het Paad lâns it waad (in wording) meer gelegenheden kwamen om even een kop koffie te drinken of een wc te bezoeken. ,,Ik wol net op elke 500 meter in húske, mar no is der hast neat.’’ En behalve dat mensen achter de dijk kunnen kijken, zouden ze ook nadrukkelijker van boven op de dijk over het landschap moeten kunnen uitzien. ,,Dan kinst ús terpen mei harren tuorren yn de fierte sjen. Ik wol minsken dizze kant út lokke.’’

De oproepkracht is in het dagelijks leven cultuurredacteur. Zou kunst een rol kunnen spelen om de regio toeristisch aantrekkelijk te maken? Papma denkt van wel. Ferwert en Hegebeintum hebben al verschillende cortenstalen beelden, die de passant wijzen op historisch interessante zaken, zoals bij de entree van de vroegere Burmania- of Herjuwsmastate. ,,Mei in leane fan beammen toane wy de âlde oprit nei dizze terp.’’

Hij wijst op een luchtfoto van die andere, hoogste terp van Nederland, die van Hegebeintum. ,,Sa sjocht it der fanút de loft út.’’ Heel mooi, beaamt de oproepkracht, en ook de landerijen waaieren prachtig rond die centrale verhoging. Dat brengt haar op een idee. ,,In ballon? Is dat wat?’’ Jaren geleden was ze op het eiland Madeira, waar toeristen in een luchtballon over het eiland konden kijken. Ze dreven niet af, maar bleven door een lange kabel boven de haven hangen. Nu is het Papma die noteert.

Na het uitwisselen van nog wat wetenswaardigheden nemen de twee afscheid. Papma krijgt zijn zin, er komt aandacht voor de terpdorpen. De oproepkracht is ook blij, zij heeft er weer een interessante tipgever bij.